آنچه در تمام افراد با تشخیص اختلال طیف اتیسم مشترك است، تاخیر یا ناتوانی در مهارتهاي اجتماعی از قبیل مکالمات روزمره، تماس چشمی و درك هیجانی دیگران است.
این مشکلات منجر به نقص در تعاملات اجتماعی، دشواري هاي کلامی، اختلال در ارتباطات غیر کلامی و محدودیت شدید و غیر طبیعی در انجام فعالیت ها و کارهاي روزانه میشود. اغلب افراد مبتلا به اتیسم تاخیر در رشد حرکات درشت و ظریف نیز دارند. توجه به این نکته در بین نشانه ها بسیار مهم است.گاهی ممکن است یک کودك مبتلا به اتیسم در مشاهده بهتر از کودکان هم سن و سال خود به نظر برسد.
به طور کلی علائم و نشانه ها به ۳ دسته اصلی تقسیم میشوند:
۱ -نشانه هاي ارتباطی-اجتماعی:
در بیشتر مواقع، یک کودك یا فرد بزرگسال به دلیل نقص یا تفاوت هاي کلیشه اي در مهارتهاي ارتباطی و اجتماعی مشکوك به اتیسم میشود.
برخی از این تفاوتها عبارتاند از:
– تاخیر یا الگوهاي غیر طبیعی در گفتار (براي مثال برخی از کودکان اتیستیک متن نوارهاي ویدئو را حفظ میکنند و آنها را کلمه به کلمه با همان صدایی که شخصیت فیلم حرف میزند تکرار میکنند).
– تون صداي یکنواخت یا بسیار بلند.
– فقدان زبان خودمانی یا بچه گانه.
– دشواري در درك تون صدا و زبان بدنی به عنوان شیوه اي براي بیان گوشه کنایه; شوخی; طعنه و غیره.
– کمبود تماس چشمی.
– عدم توانایی در تجسم.
در حالی که برخی از افراد اتیستیک مهارتهاي زبانی جالبی دارند تعدادي از آنها اصلا حرف نمیزنند. در این بین افرادي هستند که مهارتهاي کلامی آنها منحصر به فرد است. برخی ممکن است کاملا بتوانند حرف بزنند اما دشواري زیادي در محاوره داشته باشند مثلا کوتاه حرف بزنند.
۲-نشانه هاي حسی و حرکتی:
اکثر افراد اتیستیک حساسیت کم یا بیش از حد به نور، صدا، شلوغی و محرکات خارجی دارند. برخی از آنها حساسیت کم و زیاد را با هم نشان می دهند. این امر باعث میشود افراد اتیستیک بعضی اوقات گوشهاي خود را بپوشانند، از محیطهاي پر نور فراري باشند; خودشان را محکم روي کاناپه پرت کنند یا میل شدیدي به حمل بارهاي سنگین داشته باشند. در حالی که پیدا کردن یک فرد اتیستیک که به دلیل بیمارياش اختلال جسمانی داشته باشد مشکل است اما بیشتر این افراد درجاتی از دشواري حرکتی در حرکات درشت و ظریف نشان میدهند. اکثرا در نوشتن و حرکات هماهنگ مشکل دارند.
۳-مشکلات شخصیتی: اغلب افراد اتیستیک تفاوتهایی را با دیگران دارند که شامل موارد زیر میباشد:
-دشواري در دوست شدن و تداوم دوستی
داشتن علائق و احساسات محدود
انجام رفتارهاي تکراري
-تمایل به فعالیتهایی که نیاز کمتري به تعاملات کلامی دارد.