چگونه بچه ها را تشویق کنیم تا به تشویق عادت نکنند و باج گیر نشوند؟
یکی از اصولی که در تشویق کردن به ان تاکید می شود این است که تقویت بلافاصله پس از انجام رفتار صورت گیرد و همچنین تاکید می شود برای اینکه یک رفتار شکل بگیرد و جزء عادات رفتاری کودک شود، باید تقویت به طور پیوسته و در مدت طولانی ادامه یابد .این موضوع باعث می شود والدین نگران شوند که کودک عادت کند برای هر کاری تقویت دریافت کند و به اصطلاح باج گیر شود. برای جلوگیری از این وضعیت چند نکته باید در نظر گرفته شود.
اول اینکه والدین نباید در یک زمان ، چندین رفتار کودک را از طریق تشویق کنترل کنند تا موضوع تشویق به نظر کودک برای همه رفتارهایش نباشد، بلکه یکی از رفتارهای کودک که به نظر والدین از اهمیت بیشتری برخوردار است را باید انتخاب کنند و استفاده از تقویت را تنها در مورد ان رفتار انجام دهد.
دوم برای اینکه والدین بلافاصله پس از انجام رفتار، کودک را تقویت کنند و هم کودک عادت به باج گیری نکند، بهتر است بجای استفاده از جایزه، به کودک امتیاز داده شود و پس از جمع اوری چند امتیاز جایزه بگیرد.
در نهایت اینکه اگر کودک در گرفتن تقویت تعیین کننده باشد یعنی او بگوید که در صورت دریافت جایزه ، کاری را انجام می دهد، اسم این رفتار تقویت کردن نیست بلکه باج گیری است. بنابراین والدین نباید تحت هیچ شرایطی با این رفتار موافقت کنند. به عبارت دیگر همیشه والدین باید تعیین کننده ی رفتار و میزان تقویت باشند نه کودک.
سارا پور سروش کار شناس ارشد گفتار درمانی فارغ التحصیل دانشگاه علوم پزشکی تهران
