۱ – والدین و تشخیص اولیه اختلالات ویژه یادگیری :
گاهی والدین نخستین کسانی هستند که به اختلالات ویژه یادگیری فرزندشان پی می برند.اگر یک گردش همزمان با فرزند یا فرزندان خود داشته باشند خروجی این گردش دسته جمعی خطوط اختلالات ویژه یادگیری را مشخص می کند.عدم انسجام در بیان وقایع، تأ خیر در سخن گفتن ، نارسایی یا دشواری در بیان خواسته ها ، ناشیگری، سازمان دهی ضعیف ،تمرکزضعیف و فقدان خویشتن داری، همگی علایم اختلالات ویژه یادگیری هستند.
۲ – علائم دیگر اختلالات ویژه یادگیری:
کودکانی که دراوان کودکی زمانی طولانی متحمل سؤ تغذیه شده اند ، یا مهارتهای حرکتی دستان و انگشتان آنان ضعیف و در مواقعی ناهماهنگ و در آزمون های مختلف شناختی عملکرد کم تر ازحد متوسط نشان می دهند.ازخصوصیات فرعی آن ها مشتمل است بر بی میلی با امتناع از رفتن به مدرسه و انجام دادن تکلیف کتبی ، عملکرد تحصیلی ضعیف در سایر زمینه ها مانند ریاضیات، بی علاقگی کلی به کار مدرسه ، فرار از مدرسه و اختلال سلوک.
کودک ممکن است در مرتب کردن اشیا یا یادگیری تشخیص راست از چپ مشکل داشته باشد. یادگیری مهارت هایی نظیر بستن بند کفش یا گفتن زمان که هم سالانش به راحتی ازعهده ی آن بر می آیند ممکن است برای او مشکل باشد .
۳ – مشکلات مهارت های حرکتی:
بیشتر مهارتهای تحصیلی به مهارتهای حرکتی ظریف و درشت وابسته است . این کودکان در یادگیری مهارت های ظریف حرکتی و برخی از مهارت های درشت حرکتی نظیر ایستادن روی پله و ایستادن با چشم بسته روی هریک ازدوپاودوچرخه سواری مشکل دارند. رفتارناشیانه یا شروع راه رفتن و دوچرخه سواری آن ها با تاخیرهمراه بوده است ،فعالیت های ورزشی رابه دشواری انجام می دهد حرکات بدنی را دوست ندارد. این گونه از دانش آموزان،کارهایی مثل نوشتن ، قیچی کردن ، دگمه دوختن و بستن بند کفش را به سختی انجام می دهند.
۴ – ازعوامل مهم دخیل در اختلالات یادگیریمشکلاتی است که با شیطنت اشتباه گرفته می شوند،کودک نمی تواند داستانی را برای ۲ دقیقه گوش دهد، پس توانایی تمرکز و گوش کردن به درسی مثل ریاضی را ندارد. نمی تواند اشیا را با چشم تعقیب کند،پس قادربه تعقیب چشمی اعداد و نیز بالا و چپ و راست نخواهد بود. مشکلات رفتاری در منزل نطیر فعالیت زیاد ،بد اخلاقی،ناتوانی در گوش کردن و پی گیری دستورات،دروغ گویی، دزدی، امتناع ازآن چه از وی خواسته می شود،در این کودکان شایع است. این کودکان ممکن است احساس خشم یا افسردگی کنند .ممکن است گوشه گیر یا پرخاشگر و خود سر شوند و از لحاظ اجتماعی منزوی گردند.هم چنین ممکن است مشکل تمرکز،که به بی قراری و تکانش وری منجر می شود، به اشتباه شیطنت تعبیر شود .
۵ – مشکلات ناشی از عوامل شخصیتی:
عوامل شخصیتی چون کمرویی و خجالتی بودن و پایین بودن عزت نفس، اعتماد بتفس پایین، خودانگاره منفی ازعوامل مهم دخیل در بروز اختلالات یادگیری است.اکثر کودکان مبتلا به این اختلال از نوشتن و خواندن دل خوشی ندارند و از آن اجتناب می کنند.
۶ – ویژگی های عمومیاختلالات ویژه یادگیری :
اگر چه نمی توان ویژگی های صد در صد مشابهی را در اختلالات ویژه یادگیریمشاهده کرد چرا که متفاوت بودن ویژگی مشترک آنهاست، اما می توان گفت اغلب آنان ویژگی های زیررادارند:
۱- بیشتر این کودکان پسر هستند.تعدادپسران چهاربرابردختران است.
۲- اغلب درکلاس های درس مشکلات رفتاری و یادگیری دارند.
۳-تمایل به خواندن ندارند.
۴-قادرنیستند یک دایره ی لغات بینایی ایجاد کنند.
۵- دامنه ی توجهشان کوتاه است.
۶- در تمرکز مشکل دارند.
۷- معمولاً دارای مشکلات جسمانی مثل،ضعف بینایی وشنوایی
هستند.
۸- اغلب مسائل هیجانی دارند.
۹- معمولا در مدرسه افت تحصیلی دارند.
۱۰-احساس نا امیدی،بی لیاقتی و کم جرائتی می کنند.
۱۱-در خواندن شفاهی و کلامی تردید می کنند و گاهی دچارلکنت می شوند.
۱۲-به جای این که چشم هایشان را هنگام خواندن حرکت دهند سرشان را تکان می دهند.
۱۳- کلمه به کلمه می خوانند.
۱۴ به زحمت وبا صدای کشیده و لحن یک نواخت می خوانند .
۱۵- به نقطه گذاری توجه ندارند و از توجه به معنی لغت غافل اند.
۱۶-وقتی مطلبی راآهسته می خوانند،لبهایشان را تکان می دهند
یا درذهنشان لغات را می خوانند.
۱۷- حافظه دیداری و شنیداری شان ضعیف است
۱۸- فاقد قدرت تمیز و تشخیص کافی شنیداری هستند.
۱۹- در مدرسه سازگاری اجتماعی ندارند.
۲۰-رشد اجتماعی کافی ندارند.
۲۱- به اندازه کافی شادابی و کنجکاوی ندارند .
۲۲- توانایی یادگیری استفاده از کاغذ و قیچی را ندارند .
۲۳- توانایی یادگیری لی لی کردن را ندارند.
۲۴- برتری جانبی (همه اعضا در یک طرف برتر باشند)ندارند .
۲۵- خطوط اول و دوم و سوم در دیکته دارای کمترین اشتباه و بابیشتر شدن دیکته اشتباهات نوشتاری آنان
نیز زیاد می شود.
گردآورنده مژگان پرنون کارشناسی ارشد روانشناسی