کودکان در دوران نوزادی مراحل رشدی مشخص را طی می کنند. اولین نقطه ای که باید مد نظر قرار بگیرد دوران نوزادی است. دنبال کردن سرنخ های رشدی خاص در نوزاد می تواند نشانه های مهمی برای مشخص نمودن اختلال به صورت زودهنگام به والدین و متخصصین بدهد. در جدول زیر مراحل مهم رشدی که عدم دستیابی به آن می تواند نشان دهنده وجود اختلال و احتمال ابتلا به اختلال اتیسم باشد، آورده شده است. این سه نشانه ها به سه دسته حرکتی، غیرکلامی و کلامی تقسیم شده اند:
مراحل رشد طبیعی- حرکتی | سن |
بلند کردن سر، بالا آمدن روی سطح با کمک دو دست، غلط زدن | ۴-۰ ماهگی |
غلط زدن به هر دو سمت، نشستن، زدن اسباب بازیها به هم، خزیدن | ۸-۴ ماهگی |
خزیدن، ایستادن با کمک، برداشتن اولین قدم ها، گرفتن گاز انبری | ۱۲-۸ ماهگی |
راه رفتن و دویدن، استفاده از وسیله برای خوردن غذا، قل دادن توپ، بازی با لگو | ۲۴-۱۲ ماهگی |
مراحل رشد طبیعی- غیرکلامی | سن |
لبخند زدن، تعقیب کردن، بغل کردن یا گرفتن | ۳-۰ ماهگی |
به دهان بردن اشیا، رساندن دست به اشیا مورد نظر، درصورتی که اسمش را صدا کنند به سمت منبع صدا برمی گردد. | ۱۲-۴ ماهگی |
تماس چشمی خوب، دنبال کردن دستورات مثل: اشاره کردن، دست زدن، رقصیدن، تقلید کردن | ۱۸-۱۲ ماهگی |
مراحل رشد طبیعی- کلامی | سن |
صداسازی کردن | ۶-۰ ماهگی |
استفاده از حروف صامت و مصوت، ترکیب کردن صداها، اولین لغات: ما، دا… | ۱۲-۶ ماهگی |
اولین لغات افزایش گنجینه واژگانی، آهنگ بخشی به صدا، اولین جملات دو کلمه ای، ۵۰ لغت در ۱۸ ماهگی، ۵۰۰-۲۰۰ لغت د ر ۲۴ ماهگی | ۲۴-۱۲ ماهگی |
برگرفته از مقالات. گردآورنده امیرعباس پرنون کارشناس کاردرمانی، کارشناس ارشد ارگونومی توانبخشی